Radyografik Muayene (RT)
Radyografik muayene yöntemi (radiographic testing, RT), endüstriyel röntgen yöntemi olarak da bilinmektedir. Bu yöntemde, malzeme içindeki saklı kusurları bulmak için malzemeye kısa dalga boyunda elektromanyetik radyasyon uygulanmaktadır. Yani malzeme içine yüksek enerjili fotonlar gönderilmektedir. Sanayide oldukça sık baş vurulan bu tahribatsız muayene yönteminde, bir X ışını makinesi ya da radyoaktif bir kaynak kullanılmaktadır.
Bu yöntemin bir benzeri de nötron radyolojik test yöntemidir. Bu yöntemde fotonlar yerine nötronlar kullanılmaktadır. Bu yöntemin tercih edilme nedeni, nötronların kurşun ve çelikten kolayca geçebilmesi, ancak su, yağ veya plastik tarafından tutulmasıdır. X ışınları kullanılarak mazleme içindeki ayrıntılar net olarak ortaya çıkarılmaktadır.
Radyografik muayene yönteminde, malzemenin arkasından çıkan radyasyon miktarı ölçülmektedir. Radyasyon yoğunluğundaki değişimler değerlendirilerek, malzemenin kalınlığı veya malzemenin kompozisyonu hakkında bilgi edinilmektedir.
Radyografik muayene yöntemi, son derece hassas bir muayene yöntemidir ve muayene sonuçları kalıcı olarak kaydedilebilir. Bu yüzden sanayide çok yaygın olarak kullanılmaktadır.
Yüksek enerjili elektromanyetik dalgalar, malzemeye nüfuz ettiklerinde, malzemenin diğer tarafında bulunan ışınıma duyarlı filmler üzerinde ışınımın içinden geçtiği malzemenin iç görüntüsü ortaya çıkmaktadır. Bu görüntü, malzeme içinde bulunan boşluklar veya yoğunluk değişiklikleri yüzünden oluşmaktadır. Bu yöntem metal olan ve olmayan bütün malzemelerde uygulanabilmektedir.
Firmamız tahribatsız muayene hizmetleri çerçevesinde, radyografik muayene hizmetlerini de vermektedir. Bu çalışmalarda ilgili yasal düzenlemelere, yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından yayınlanan standartlara ve test yöntemlerine uyulmaktadır. Bu konuda esas alınan birkaç standart şunlardır:
- TS EN ISO 5817 Kaynak – Çelik, nikel, titanyum ve bunların alaşımlarında ergitme kaynaklı (demet kaynağı hariç) birleştirmeler – Kusurlar için kalite seviyeleri)
- TS EN ISO 5579 Tahribatsız muayene – Metalik malzemelerin film ve X veya gamma ışınlarıyla radyografik muayenesi – Genel kurallar
- TS EN ISO 17636-1 Kaynak dikişlerinin tahribatsız muayenesi – Radyografik muayene – Bölüm 1: Filmli X ve gama ışını teknikleri
- TS EN 12681 Dökümler – Radyografik muayene
- TS EN ISO 10675-1 Kaynakların tahribatsız muayenesi – Radyografik muayene için kabul seviyeleri – Bölüm 1: Çelik,nikel,titanyum ve bunların alaşımları
- TS EN ISO 17635 Kaynakların tahribatsız muayenesi – Metalik malzemeler için genel kurallar