Asfalt Testleri
Asfalt Testleri
Asfalt, doğada bulunan ya da petrolün işlenmesi ile elde edilen ve ana bileşeni bitüm olan, siyaha yakın koyu kahverenkli ve bağlayıcı özellikte bir malzemedir. Genelde bir temel tabakası üzerine uygulanan bitümlü asfalt malzemesi, üzerinde oluşan trafiğe bağlı olarak 8 ile 18 santim kalınlıklarda olmaktadır.
Kullanıldığı yere göre farklı özelliklerde asfalt çeşitleri bulunmaktadır. Örneğin, mastik asfalt, genelde köprülerde ya da beton veya çelik yüzeyler üzerinde kullanılan esnek kaplamalardır. Bazı beton yüzeylerde yalıtım amacı ile de mastik asfalt karışımları kullanılmaktadır. Stonmastik asfalt genelde ağır taşıtların kullandığı yolların zarar görmemesini sağlamak ve yolların ömrünü uzatmak için yüksek bitüm oranına sahip asfalt kaplamalardır. Renkli asfalt, yaya geçitleri, bisiklet yolları, yürüyüş parkurları ve spor alanları gibi genelde dekorasyon ve güvenlik amaçlı olarak kullanılmaktadır. Modifiye asfalt, asfalt üzerinde bulunan tekerlek izleri, çatlaklar ve yorulma çatlakları gibi deformasyonların önüne geçmek için kullanılmaktadır. Sessiz asfalt ise karayollarında yol ile tekerlek arasında oluşan sürtünme ile ortaya çıkan gürültüyü düşürmek amacı ile kullanılmaktadır.
Sıcak asfalt karışımı, ince veya iri agrega, asfalt ve mineral lifler uygun oranlarda ve uygun sıcaklık ve nem değerlerinde karıştırılarak elde edilen yüksek kalitede kalıcılık ve dayanıklılık sağlayan bir karışımdır. Şehirlerarası veya şehir içi ulaşımı sağlayan yollar, iklim özelliklerine göre, farklı şekillerde etkilenmektedir. Bu durum bazen uygulanan asfaltın kullanım ömrünü olumsuz etkilemektedir. Bu yüzden son yıllarda asfalt üretim tesislerinde sıcak karışımlara göre daha ekonomik olan ve daha hızlı uygulanabilen soğuk karışımlar da elde edilmektedir.
Asfalt karışımı, yolların üst yapısında kaplama malzemesi olarak kullanılmaktadır. Bu nedenle üretim tesislerinde, kullanılacak asfalt karışımının bir takım koşulları sağlaması aranmaktadır. Örneğin, taşıtlar açısından konforlu, düzgün, kaymaya karşı dirençli ve güvenilir bir yol yüzeyi oluşturmak zorundadır. Ayrıca yoğun trafiğin neden olduğu mekanik etkilere karşı, bu özelliklerini kaybetmemesi gerekmektedir. Keza güneş ışınları, su ve don gibi hava koşullarına karşı dayanıklı olmak zorundadır.
Asfalt kaplamanın bu koşulları sağlaması için bileşiminde bulunan agrega ve asfalt çimentosunun özellikleri çok önemlidir.
Karayollarında kullanılan bütün malzemeler gibi asfalt da yetkili test ve muayene kuruluşları tarafından, ilgili yasal düzenlemelere ve yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından yayınlanan standartlara uygun şekilde test edilmektedir. Bu testler sırasında esas alınan birkaç standart şunlardır:
- TS EN 13108-1 Bitümlü karışımlar – Malzeme özellikleri – Bölüm 1: Beton asfalt
- TS EN 13108-2 … Bölüm 2: Çok ince tabakalar için beton asfalt
- TS EN 13108-3 … Bölüm 3: Yumuşak asfalt
- TS EN 13108-4 … Bölüm 4: Sıcak karışım asfalt
- TS EN 13108-5 … Bölüm 5: Taş mastik asfalt
- TS EN 13108-6 … Bölüm 6: Mastik asfalt
- TS EN 13108-7 … Bölüm 7: Poroz asfalt
- TS EN 13108-8 … Bölüm 8: Geri kazanılan asfalt
- TS EN 13108-9 … Bölüm 9: Ultra ince tabaka asfalt